Στις ακριτικές πόλεις της Έδεσσας και της Φλώρινας επιβιώνει ακόμα μια μορφή της κηροπλαστικής τέχνης αξιόλογη και αξιερεύνητη. Πρόκειται για τη “γλυπτική” του πλεχτού κεριού , που ως καλλιτεχνική χειροτεχνική εργασία , μπορεί να ενταχθεί στη κατηγορία της “μικροπλαστικής” και είναι επιβίωση μιας παλιάς μακεδονίτικης χειροτεχνικής παράδοσης , που δεν έχει καμία σχέση με τη γνωστή βιομηχανοποιημένη κηροπλαστική , στην οποία χρησιμοποιούνται , καλούπια και μήτρες. Ο Μακεδόνας κηροτέχνης δουλεύει μόνο με το χέρι και αποτέλεσμα της δεξιοσύνης του αυτής είναι τα διάφορα κηροπλαστικά αντικείμενα , μικρά έργα τέχνης.

Δεν υπάρχουν , προς το παρόν , γνωστές γραπτές πηγές που να βεβαιώνουν τα φανερώματα και τη πορεία της τέχνης των πλεχτών κεριών στον ελλαδικό χώρο.

Οι σημερινοί κηροπλάστες όταν τους ρωτήσεις σχετικά , σου απαντούν αόριστα πως πλεχτά κεριά φτιάχνανε από τα βυζαντινά χρόνια. Ναι αλλά τι κεριά φτιάχνανε; Πιθανόν να πλέκανε από τα πολύ παλιά χρόνια τα παραδοσιακά ψυχοκέρια , τα πλεχτά λαμπριάτικα κεριά , όπως περίπου , είναι τα σημερινά της Φλώρινας και της Έδεσσας σε σχήμα σταυρού , και ίσως χρωματιστές λαμπάδες , ανάγλυφες , με δικέφαλους αετούς και σταυρούς. Ένα δείγμα τέτοιων λαμπάδων κατασκευασμένη τουλάχιστον πριν από 150 χρόνια βρίσκεται σήμερα στη Φλώρινα στο εργαστήρι των αδελφών Δαύκου.

Οι τέσσερις από τους πέντε κηροπλάστες της Φλώρινας κατάγονται από το Μοναστήρι (Bitola) , περιοχή ελληνική που σήμερα ανήκει στην FYROM , από όπου έφυγαν οι παππούδες τους και οι πατεράδες τους και ήρθανε στη Φλώρινα ανάμεσα στα 1914 – 1918 , φέρνοντας μαζί τους και την τέχνη τους , τη κηροποιεία και τη κηροπλαστική. Το ίδιο και οι δύο Εδεσσαίοι κηροτέχνες : ο πατέρας τους ήταν κηροπλάστης στο Μοναστήρι και ήρθε στην Έδεσσα το 1919. Η επαγγελματική κηροποιητική δραστηριότητα στο Μοναστήρι σχετιζόταν άμεσα με το μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου. Άλλωστε και σήμερα , τα κηροποιεία , βρίσκονται κυρίως γύρω από το μητροπολιτικό ναό της κάθε πόλης.

Στη Φλώρινα και στην Έδεσσα , οι πρόσφυγες κηροπλάστες άνοιξαν δικά τους εργαστήρια και την τέχνη , αργότερα , την κληροδότησαν στα παιδιά τους και τα εγγόνια τους. Ωστόσο , σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες στη Φλώρινα προϋπήρχαν και ντόπια εργαστήρια. Προστάτης των κηροπλαστών της Φλώρινας είναι ο προφήτης Δανιήλ. Την ημέρα της γιορτής του , 17 Δεκεμβρίου , δεν δουλεύουν και πηγαίνουν “ύψωμα” στην εκκλησία.